حجاب در طول تاریخ

پارسی‏ها

به وسیله کوروش، دولت ماد را از میان برداشته و سلسله هخامنشی را تاسیس کردند. آن‏ها از نظر لباس همانند مادها بودند. در مورد پوشاک خاص زنان این دوره آمده است:

«از روی برخی نقوش مانده از آن زمان‏، به زنان بومی برمی‏خوریم که پوششی جالب دارند. پیراهن آنان پوششی ساده و بلند یا دارای راسته چین و آستین کوتاه است. به زنان دیگر آن دوره نیز برمی‏خوریم که از پهلو به اسب سوارند. اینان چادری مستطیل بر روی همه لباس خود افکنده و در زیر آن، یک پیراهن بادامن بلند و در زیر آن نیز، پیراهن بلند دیگری تا به مچ پا نمایان است.

دایره المعارف لاروس درباره پوشش زنان یونان باستان می‏گوید: 

زنان یونانی در دوره‏های گذشته، صورت و اندام‏شان را تا روی پا می‏پوشاندند. این پوشش که شفاف و بسیار زیبا بود، در جزایر کورس و امرجوس و دیگر جزایر ساخته می‏شد. زنان فنیقی نیز دارای پوششی سرخ بودند. سخن درباره حجاب‏، در لابلای کلمات قدیمی‏ترین مولفین یونانی نیز به چشم می‏خورد، حتی «بنیلوب» (همسر پادشاه عولیس فرمانروای ایتاک) نیز با حجاب بوده است. زنان شهر «ثیب» دارای حجاب خاصی بوده‏اند، بدین صورت که حتی صورت‏شان را نیز با تکه می‏پوشاندند. این تکه دارای دو منفذ بود که جلوی چشمان قرار می‏گرفت تا بتوانند ببینند. در «اسپارته» دختران تا موقع ازدواج آزاد بودند، ولی بعد از ازدواج خود را از چشم مردان می‏پوشاندند. نقش‏هایی که بر جای مانده، حکایت می‏کند که زنان سر را می‏پوشانده، ولی صورت‏های‏شان باز بوده است، و وقتی به بازار می‏رفتند، بر آنان واجب بوده است که صورت‏های‏شان را بپوشانند، خواه باکره و خواه دارای همسر باشند. حجاب در بین زنان سایبری و ساکنان آسیای صغیر و زنان شهرماد (و فارس و عرب)  نیز وجود داشته است. زنان رومانیا از حجاب شدیدتری برخوردار بوده‏اند، به طوری که وقتی از خانه خارج می‏شدند، با چادری بلند تمام بدن را تا روی پاها می‏پوشاندند و چیزی از برآمدگی‏های بدن مشخص نمی‏شد.

یکی از تاریخ‏نویسان غربی نیز شواهد زیادی دال بر وجود حجاب در بین زنان یونان و روم باستان آورده است. او درباره «الهه عفت» که یکی از خدایان یونان باستان است، می‏گوید : «آرتمیس»، الهه عفت است و عالی‏ترین نمونه (و الگو برای) دختران جوان به شمار می‏آید. دارای بدنی نیرومند و ورزیده و چابک و به زیور عفت و تقوا آراسته است.

همچنین درباره مردم یکی از قبائلی که نهصد سال قبل از میلاد زندگی می‏کرده‏اند، آمده است: «بالاتر از ارمیان و در کنار دریای سیاه، «سکاها» بیابانگردی می‏کردند. آن‏ها مردم وحشی و درشت اندام قبائل جنگی نیمه مغول و نیمه اروپایی بسیار نیرومندی بودند که در ارابه به سر می‏بردند و زنان خود را سخت در پرده نگاه می‏داشتند.

این مورخ در جای دیگر می‏گوید:

«زنان فقط در صورتی می‏توانند خویشان و دوستان خود را ملاقات کنند و در جشن‏های مذهبی و تماشاخانه‏ها حضور یابند که کاملا در حجاب باشند.

همچنین از قول یکی از فلاسفه یونان باستان، درباره شدت پوشش زن، نقل می‏کند: نام یک زن پاک‏دامن را نیز چون شخص او باید در خانه پنهان داشت.

درمورد پوشش زنان ایران باستان، مطالب زیادی در تاریخ وجود دارد. ویل دورانت درباره پوشش زنان ایران باستان و این که حجاب بسیار سختی در بین آنان رایج بوده است، می‏گوید: «زنان طبقات بالای اجتماع جرأت آن را نداشتند که جز در تخت روان روپوش‏دار از خانه بیرون بیایند. هرگز به آنان اجازه داده نمی‏شد که آشکارا با مردان آمیزش (اختلاط) کنند. زنان شوهردار حق نداشتند هیچ مردی را، ولو پدر یا برادرشان باشد، ببینند. در نقش‏هایی که در ایران باستان برجای مانده‏، هیچ صورت زن دیده نمی‏شود و نامی از ایشان به نظر نمی‏رسد.

ازدایراه المعارف لاروس نیزبه دست می‏آید که حجاب در بین مادها و پارس‏ها وجود داشته است. همچنین در تفسیر اثنی عشری آمده است: «تاریخ نشان می‏دهد که حجاب در فارس قدیم وجود داشته است.» در کیش «مازدیسنی» نامه شت مهاباد، آیه 90 گوید: زن خواهید و جفت گیرید وهم خوابه دیگری را نبینید و بر او منگرید و با او میامیزید.»

نصوصی که بیانگر حجاب زنان ایران باستان است، نشان می‏دهد که زنان در دوره‏های مختلفی چون دوره مادها، پارسی‏ها (هخامنشیان)، اشکانیان و سامانیان دارای حجاب و پوشش بوده‏اند، که به چند نمونه آن اشاره می‏شود:

دوره مادها:

درکتاب «پوشاک باستانی ایرانیان» آمده: «اصلی که باید در نظر داشت، این است که طبق نقوش برجسته و مجسمه‏های ماقبل میلاد، پوشاک زنان آن دوره (مادها) از لحاظ شکل (با کمی تفاوت) با پوشاک مردان یکسان است.

وی در ادامه برای توضیح نقوش برجای مانده می‏نویسد: «مرد و زن به واسطه اختلافی که میان پوشش سرشان وجود دارد، از هم تمییز داده می‏شوند. به نظر می‏رسد که زنان پوششی نیز روی سر خود گذارده‏اند و از زیر آن گیسوهای بلندشان نمایان است.»

دوره پارسی‏ها (هخامنشیان):

دانشمندان، تاریخ حجاب و پوشش زن را به دوران ما قبل از تاریخ و عصر حجر نسبت می‏دهند، کتاب «زن در آینه تاریخ» پس از طرح مفصل علل و عوامل تاریخی حجاب، می‏نویسد: با توجه به علل ذکر شده و بررسی آثار و نقوش به دست آمده، پیدایش حجاب به دوران پیش از مذاهب مربوط می‏شود، و به این دلایل، عقیده عده‏ای که می‏گویند «مذهب» موجد حجاب می‏باشد، صحت ندارد، ولی باید پذیرفت که در دگرگونی و تکمیل آن بسیار موثر بوده است .

منبع :http://basijfarhangi-samen.blogfa.com/post-99.aspx